تعريف شوراهاي اسلامي كار :
شوراي اسلامي كار شورايي است مركب از نمايندگان كارگران و كاركنان يك كارگاه و نماينده كارفرما ( مديريت ) كه در واحدهاي داراي بيش از 35 نفر شاغل دائم ، تشكيل مي شود .
وظايف و اختيارات شوراي اسلامي كار عبارتند از:
1 -ايجاد روحيه همكاري بين كاركنان هر واحد به منظور پيشرفت سريع امور
2 -همكاري با انجمن اسلامي در بالا بردن آگاهي كاركنان در زمينه هاي فرهنگي ، اجتماعي و سياسي .
3 -بالا بردن آگاهي كاركنان در زمينه هاي اقتصادي ، فني و حرفه اي و نظاير آن .
4 -نظارت بر امور واحد به منظور اطلاع از انجام صحيح كار و ارايه پيشنهاد سازنده به مسئولين مربوطه .
5 -همكاري با مديريت در تهيه برنامه ها به منظور پيشبرد امور واحد .
6 -بررسي شكايات كاركنان در مورد نارسايي هاي واحد و پيگيري موارد .
7-تلاش در جهت گسترش امكانات رفاهي و حفظ حقوق قانوني كاركنان واحد .
8 -بررسي و شناخت كمبودها و نارسايي هاي واحد و ارايه اطلاعات به مدير يا هيات مديره.
مراحل تشكيل شورا :
1 -مراجعه نماينده وزارت تعاون ، كار و رفاه اجتماعي به كارگاه
2 -دعوت مجمع عمومي جهت انتخاب نماينده كاركنان در هيئت تشخيص
3 -برگزاري اولين مجمع عمومي براي انتخاب نماينده كاركنان در هيئت تشخيص صلاحيت
4 -تشكيل هيات تشخيص صلاحيت كانديداهاي عضويت در شورا
5 -درج آگهي اعلام كانديداتوري عضويت در شورا
6 -اعلام داوطلبي كانديداهاي عضويت در شورا
7 -بررسي صلاحيت كانديداهاي عضويت در شورا و اعلام اسامي كانديداهاي واجد شرايط
8 -دعوت مجمع عمومي جهت انتخاب اعضاي اصلي و علي البدل شورا و تصويب اساسنامه
9 -برگزاري مجمع عمومي جهت انتخاب اعضاي شورا
10 -تعيين سمت اعضاي شورا
11 -ثبت شورا و صدور اعتبارنامه اعضاء
1 -مراجعه نماينده وزارت تعاون ، كار و رفاه اجتماعي به كارگاه : نماينده وزارت تعاون ، كار و رفاه اجتماعي به
استناد ماده 1 آيين نامه انتخابات شوراهاي اسلامي كاربه منظور بررسي شرايط كارگاه جهت تشكيل شوراي
اسلامي كار به كارگاه مراجعه مي نمايد . در صورت عدم مراجعه نماينده وزارت تعاون ، كار و رفاه اجتماعي ،
كارگران مي توانند درخواست تشكيل شورا را به اداره كل تعاون ، كار و رفاه اجتماعي استان يا نزديك ترين
اداره كار به محل اشتغال خود ارائه نمايند. كمترين نصاب تشكيل شوراي اسلامي كار دارا بودن حداقل36
شاغل دائم ( تعريف شاغل دائم مطابق تبصره 3 ماده 1 آيين نامه انتخابات قانون شوراهاي اسلامي كار به
افرادي اطلاق مي شود كه در يكي از مشاغل دائم واحد مربوطه مشغول فعاليت باشند ، بنابراين عبارت شاغل
دائم لزوما بر قرارداد كار دائم دلالت ندارد ) در كارگاه مي باشد .
2 -دعوت مجمع عمومي جهت انتخاب نماينده كاركنان در هيات تشخيص : نماينده وزارت تعاون ، كار و رفاه
اجتماعي با هماهنگي مديريت آگهي دعوت مجمع عمومي جهت انتخاب نماينده كاركنان در هيات تشخيص
صلاحيت كانديداهاي عضويت در شورا را منتشر مي كند.
3 -برگزاري اولين مجمع عمومي : انتخابات جهت تعيين نماينده مجمع عمومي كاركنان در هيئت تشخيص
صلايت داوطلبان با حضور حداقل يك دوم كاركنان واحد به استثناء مديريت انجام مي گيرد. كه پس از اعلام
رسميت جلسه و معرفي كانديداها رأي گيري صورت گرفته و كانديدايي كه بيشترين رأي را كسب كند، نماينده
كاركنان در هيات تشخيص صلاحيت خواهد بود .فرم صورتجلسه انتخاب نماينده كاركنان در هيات تشخيص
صلاحيت
4 -تشكيل هيات تشخيص صلاحيت كانديداهاي عضويت در شورا : اين هيات از تركيب 3 نفر ، نماينده اداره تعاون ،
كار و رفاه اجتماعي ، نماينده وزارتخانه مربوطه و نماينده كاركنان (در صورتجلسه مجمع عمومي و بر اساس
انتخابات تعيين شده است) به منظور بررسي صلاحيت كانديداهاي عضويت در شوراي اسلامي كار تشكيل مي
شود .
تعريف نماينده وزارتخانه مربوطه مطابق آيين نامه انتخابات قانون شوراهاي اسلامي كار:
ماده 9 -نماينده وزارتخانه مربوطه در هيأت تشخيص صلاحيت موضوع بند 2 تبصره ماده 2 قانون در مورد واحد
هاي دولتي و وابسته به دولت نماينده وزارتخانه اي خواهد بود كه واحد تابع يا وابسته به آن باشد. در مورد نهادها
و بخش خصوصي نماينده وزارتخانه اي است كه فعاليت آن واحد در حيطه نظارت آن وزارت قرار تبصره : چنانچه
وزارتخانه مربوط براساس درخواست وزارت كار و امور اجتماعي ظرف مدت 15 روز نماينده خود را معرفي
ننمايد دو عضو ديگر هيأت به اتفاق آراء نظر خود را نسبت به داوطلبان اعلام و انتخابات طبق مهلت هاي مقرر
در اين قانون ادامه پيدا مي كند.
5 -درج آگهي اعلام كانديداتوري عضويت در شورا توسط نماينده وزارت تعاون ، كار و رفاه اجتماعي
6 -اعلام داوطلبي كانديداهاي عضويت در شورا : كانديداهاي عضويت در شورا بايستيفرم مشخصات فردي
كانديدا را تكميل و حداكثر ظرف مدت 5 روز از تاريخ انتشار آگهي به اداره تعاون، كار و رفاه اجتماعي محل
تحويل داده و رسيد دريافت نمايند.
7 -بررسي صلاحيت كانديداهاي عضويت در شورا و اعلام اسامي كانديداهاي واجد شرايط :
الف : شرايط عضويت در شورا
- حداقل سن 22 سال تمام
- حداقل سابقه كار، يك سال در همان واحد (به استثناء كارگاههايي كه كمتر از 2 سال سابقه دارند)
- اعتقاد و التزام به اسلام و ولايت فقيه و قانون اساسي (براي اقليتهاي مذهبي التزام به قانون اساسي كافي است)
- عدم گرايش به احزاب و گروه هاي غير قانوني
- دارا بودن سواد خواندن و نوشتن
- تابعيت ايران
- برخورداري از صداقت و امانت و عدم اشتهار به فساد اخلاقي
- عدم وابستگي به رژيم سابق و نداشتن سابقه محكوميت كيفري كه منجر به محروميت از حقوق اجتماعي
شده باشد .
ب : بررسي صلاحيت كانديداهاي عضويت در شورا : هيات تشخيص ، صلاحيت داوطلبان عضويت در شورا را به
طرق مقتضي بررسي و ظرف حداكثر 15 روز از تارخ تكميل اعضاي خود نتايج را اعلام مي نمايد .
ج : درصورتيكه تعداد كانديداها از تعداد يك و نيم برابر اعضاي اصلي و علي البدل شورا كمتر باشد آگهي
اعلام كانديداتوري عضويت در شورا براي بار دوم درج مي گردد .
تعداد اعضاي شورا مطابق ماده 17 قانون با توجه به تعداد كاركنان كارگاه ه شرح ذيل تعيين مي شود:
2 نفر عضو علي البدل 2نفر عضو اصلي از 36 تا 150 نفر
3 نفر عضو علي البدل 4نفر عضو اصلي از 151 تا 500 نفر
4 نفر عضو علي البدل 6 نفر عضو اصلي از 501 تا 1000 نفر
5 نفر عضو علي البدل 8نفر عضو اصلي از 1001 تا 5000 نفر
6نفر عضو علي البدل 10نفر عضو اصلي از 5000 نفر به بالا
علاوه بر اعضاء فوق يك نفر از اعضاي شورا به انتخاب مديريت حداكثر يك هفته از تاريخ برگزاري انتخابات
معرفي و به عنوان نماينده مدير در شورا فعاليت مي نمايد.
8 -دعوت مجمع عمومي جهت انتخاب اعضاي اصلي و علي البدل شورا و تصويب اساسنامه : زمان برگزاري مجمع
عمومي حداكثر 15 روز پس از اعلام نظر هيئت تشخيص صلاحيت مي باشد .
9 -برگزاري مجمع عمومي شورا : مجمع عمومي كاركنان واحد مشمول قانون شوراها؛ در زمان و مكان مقرر با
حضور حداقل دوسوم كاركنان واحد ( به استثناي مديريت )تشكيل مي شود. سپس انتخابات برگزار و راي
گيري انجام مي شود . اگر با حفظ حد نصاب مورد اشاره در بالا، حداقل نصف به علاوه يك حاضرين در راي
گيري شركت نمايند، با رعايت ساير مقررات ، انتخاب معتبر خواهد بود.
درصورتي كه درمجمع عمومي مذكور ( همان مجمع ) ، كمتر از دوسوم و بيشتر از يك دوم كاركنان حضور
داشته باشند، انتخابات برگزار و راي گيري انجام مي شود. سپس از طريق مراجعه ساير كاركنان به محل
صندوق اخذ راي يا بردن صندوق مذكور به محل كار آنها تا رسيدن به حداقل دو سوم كاركنان واحد، راي
گيري ادامه مي يابد.
از آنجا كه آراء منتخبين شورا نبايد كمتر از يك سوم كل آراء ماخوذه باشد ، مستند به تبصره ماده 14
آئين نامه انتخابات شوراهاي اسلامي كار ، در صورتي كه پس از برگزاري انتخابات و شمارش آراء ؛ اعضاي اصلي
و علي البدل مورد نياز انتخاب نشوند، با رعايت تشريفات ، مجمع عمومي مرحله دوم برگزار خواهد شد. در اين
مرحله ، انتخابات با شركت دو برابر افراد مورد نياز از ميان داوطلباني كه بيشترين راي را آورده اند انجام مي
گيرد .
ضمنا ً اداره جلسه برعهده هيات نظارت مركب از نمايندگان، كاركنان وزارت تعاون كار و رفاه اجتماعي و
وزارتخانه مربوطه (همان هيات تشخيص صلاحيت كانديداهاي عضويت در شورا) مي باشد.
گذشته از اين در صورتي كه تشكيل شوراي مذكور ابتدا به ساكن بوده و در واقع اولين شوراي تشكيل شده در
سطح واحد باشد؛ به عنوان مجمع عمومي موسس شورا تصويب اساسنامه شورا نيز كه -همان اساسنامه نمونه
مصوب شوراي عالي كار مي باشد- در دستور جلسه درج خواهد شد.
10 -تعيين سمت اعضاء : اولين جلسه شورا حداكثر يك هفته پس از برگزاري انتخابات با حضور اعضاي اصلي و
نماينده مديريت تشكيل و سمت اعضاء (رئيس ، نايب رئيس ، خزانه دار و منشي) همچنين يك نفر به عنوان
عضو مشاور و رابط با مديريت مشخص مي گردد .
11 -ثبت شورا و صدور اعتبارنامه اعضاء : وزارت تعاون ، كار و رفاه اجتماعي بر اساس مدارك مربوط به تأييد
صلاحيت و دعوت و برگزاري مجمع عمومي شامل موارد ذيل نسبت به صدور گواهينامه ثبت شورا و اعتبار نامه
اعضاي شورا براي مدت 2 سال اقدام مي نمايد:
مطابق ماده 15 آيين نامه انتخابات قانون شوراهاي اسلامي كار مديريت موظف است نماينده خود را ظرف مدتنامه مديريت مبني بر معرفي نماينده در شوراليست حاضراناساسنامهصورتجلسه مجمع عمومي كه به تأييد هيئت نظارت رسيده باشد .
يك هفته از تاريخ انجام انتخابات كتبا معرفي نمايد .
ماده 15 آيين نامه انتخابات: نماينده مديريت در شورا كه حتي الامكان يكي از افراد مورد اشاره در تبصره
ماده 4 خواهد بود حداكثر ظرف مدت يك هفته از تاريخ اتمام انتخابات نمايندگان مجمع عمومي تعيين و كتباً
به وزارت كار و امور اجتماعي معرفي مي شود .
تبصره ماده 4 آيين نامه انتخابات: منظور از مديريت در اين آيين نامه، اعضاي اصلي و علي البدل هيأت مديره،
مدير عامل و قائم مقام مديرعامل و مدير واحد مي باشد .
-تكميل پرسشنامه آماري شماره 1صورتجلسه اولين جلسه شورا مبني بر تعيين سمت اعضاء
منبع: اداره کل سازمانهای کارگری و کارفرمایی وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی